طراحی کارخانه بازیافت پارچه های ضایعاتی در شهرک های صنعتی با رویکرد ارتقاء سطح کیفی زندگی کارگری

از منظر جامعه¬شناسی، تفکیک اجتماعی، موجب قشربندی اجتماعی و ایجاد نابرابری و شکاف در سطح جامعه خواهد شد. عمیق¬تر شدن شکاف طبقاتی موجود در سطح جامعه، موجب بروز آسیب¬های اجتماعی¬ای همچون قانون¬گریزی و فقر اقتصادی و فرهنگی خواهد¬ ¬شد. در این میان، شکاف اجتماعی موجب کاهش مشارکت اجتماعی قشر ضعیف¬تر جامعه می¬گردد و آسیب¬پذیری قشری که در پایین¬ترین مکان طبقه¬بندی اجتماعی قرار می¬گیرد، قشر کارگر، در سطح بالایی است. در حالی که بسیاری از جامعه¬شناسان اعتقاد دارند که در جوامع نوین تضادهای موجود، باعث جدایی بیشتر طبقات اجتماعی می¬شود، برخی از جمله رالف دارندورف، معتقدند این امکان وجود دارد تا با کمک روش¬هایی، از این شکاف کاسته شود. تا یه امروز، در حیطه¬ی طراحی و معماری کمتر به فضای حضور قشر آسیب¬پذیرِ کارگران توجه شده¬است. از آنجایی که در جوامع کنونی، در بخش صنعت، اشتغال در شهرک¬های صنعتی برای کارگران امری اجتناب¬ناپذیر است، معضل عدم مشارکت اجتماعی و عدم وجود تعامل با جامعه در این قشر دیده می¬شود. بدین منظور، هدف پژوهش حاضر، بهبود کیفیت محیط کاری کارگران با رویکرد حل معضل، در راستای افزایش استانداردهای زندگی کاری و بهبود اوضاع نیروی کار در جهت ایجاد انگیزه و آرامش روانی برای این شغل طاقت-فرسا است که در نتیجه سبب افزایش رضایت شغلی خواهد شد و با توجه به معیارهای کاهش شکاف طبقاتی، و با ایجاد تعامل بین قشر کارگر و مشتری در محیط کار آن¬ها، این امر به کاهش معضل شکاف طبقاتی در جامعه کمک خواهد کرد. بنابراین این پژوهش، در تلاش است تا نگرش نوینی جایگزین اندیشه¬های متداول درباره¬ی قشر کارگر کند تا این قشر را به سمتی هدایت کند که جایگاه و شأن حقیقیِ خود در جامعه را هم¬گام با سایر مشاغل بیابد.پژوهش فوق، از جمله تحقیقات کاربردی محسوب می¬شود. این پژوهش از نوع گردآوری اطلاعات و داده¬¬ها توسط ابزار¬های مشاهده و مطالعات کتابخانه¬ای است.روشی که برای رسیدن به این هدف اتخاذ شد، شناساییِ عوامل اثرگذار بر افزایش بهره¬وری نیروی انسانی با مطالعه¬ی مدل¬های مختلف بهره¬وری است. یکی از عوامل اثرگذار بر بهره¬وری، کیفیت زندگی کاری افراد است. از این روی، با بهره¬گیری از یکی از کاراترین مدل¬های کیفیت زندگی کاری- مدل والتون، روش¬های ارتقای سطح زندگی کاری بررسی می¬شود تا بتوان با بالا بردن سطح زندگی کاریِ نیروی کار رضایت شغلی مطلوب را برای این قشر به ارمغان آورد. با استفاده از نتایج حاصل از مباحث نظری فوق، در بخش کاربردی این پژوهش، با اولویت قرار دادن این موارد در طراحی محیط کارِ کارگران که یک محیط صنعتیِ تولیدی واقع در یکی از شهرک¬های صنعتی شهر تهران است، کیفیت زندگی کاری این افراد ارتقاء یافت. با امکان حضور مشتریان به عنوان بازدیدکننده در محیط کارخانه، تعامل میان قشر کارگر و مشتری ایجاد شد. در نتیجه، به بالا رفتن بهره¬وری نیروی انسانی در محیط کارخانه کمک شد. در این راستا، در مسیر طراحی، تلاش طراح، تغییر مفهوم کارخانه به خانه¬ای برای تولید بود.